Voor vakbonden is staken het ultieme wapen bij onderhandelingen met een bedrijf, of over een cao. Het recht om te staken wordt in veel wetten geregeld. Stakingen hebben in het verleden voor grote veranderingen in de arbeidsomstandigheden en lonen van werknemers gezorgd. Vandaag de dag zijn stakingen, of dreigen met stakingen, ook nog een redelijk effectief wapen voor vakbonden.

Staken en de stakingskas

In de regel hoeft een ondernemer zijn personeel niet door te betalen als er gestaakt wordt. In de praktijk is dat wel de laatste zorg die een ondernemer heeft. Het neerleggen van het werk door de werknemers zelf vormt al een grote kostenpost. In sommige gevallen kan het echter zo zijn dat een werkgever het loon van een werknemer tijdens een stakingsactie gewoon door moet betalen.

Werknemers die staken krijgen inkomsten uit de stakingskas van de vakbond

Als werknemers door een staking inkomensverlies lijden, dan kunnen ze daar door de vakbond voor gecompenseerd worden. De werknemer hoeft in de regel het loon niet door te betalen. Het is daarom belangrijk dat een vakbond een goed gevulde stakingskas heeft. Dit is overigens niet altijd het geval, de stakingskas van de FNV was in 2012 bijna leeg.

Wanneer moet de werkgever het loon toch doorbetalen?

In sommige gevallen is het zo dat een werkgever het loon van een werknemer tijdens een staking toch door moet betalen. Dit is bijvoorbeeld het geval als een werknemer niet wil staken, maar door een wilde staking niet aan het werk kan. Bij een werkstaking in georganiseerd verband hoeft de werkgever het loon niet door te betalen.

Bovenstaande is afkomstig uit een arrest dat gewezen is door de Hoge Raad. Het betrof hier een zaak tussen Wielemaker en De Schelde. De Hoge Raad geeft hier aan dat een wilde staking voor het risico van de werkgever komt, de werkwilligen moeten gewoon doorbetaald worden.